سخنی کوتاه درباره ی گرایش ها

و انتخاب گرایش ارشد زبان و ادبیات فارسی

نوشته ی رضا مسائلی

برای سایت رتبه برتر ها

 

سال گذشته در آزمون ارشد زبان و ادبیات فارسی اتفاقی نادر افتاد.در دفترچه ی اولیه که برای آزمون سال ۹۶ ارائه شد،خبری از رشته ی زبان و ادبیات فارسی(ادبیات محض یا بدون گرایش)نبود. و چند گرایش معرفی شده بود که اکثر قریب به اتفاق آن ها جدید بودند و نه تنها دانشجویان ادبیات بلکه استادان ادبیات فارسی هم اطلاع چندانی از این گرایش ها نداشتند.

بنا به گفته ی وزارت علوم،تحقیقات و فناوری قرار بود از دوره ی کارشناسی ارشد امسال(یعنی سال۹۶) رشته ی ادبیات محض یا بدون گرایش به طور کلی حذف شود و این رشته در گرایش های جدید به حیات خود ادامه دهد که از همان ابتدا با مخالفت کلان اساتید ادبیات مواجه شد،و با پایمردی دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی این تصمیم ابتر ماند و اجرایی نشد. اکنون در دانشگاه های مطرح کشور کماکان رشته ی زبان و ادبیات فارسی در مقطع ارشد دانشجو می پذیرد.

در اینجا ابتدا به معرفی اجمالی گرایش های ارشد ادبیات می پردازیم و سپس مفصل در رابطه با انتخاب رشته و گرایش در مقطع کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی بحث می‌کنیم.

در رشته ی ادبیات فارسی ۱۰ تعداد گرایش موجود است به شرح زیر:

 

۱٫گرایش آموزش زبان فارسی:

در این شاخه از گرایش به آموزش قواعد و قوانین زبان فارسی و کاربردهای آنها در متون پرداخته می شود.

این گرایش بیشتر برای آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان کاربرد دارد.

 

۲٫گرایش ادبیات پایداری:

این گرایش تقریباً نو و جدید است و اخیراً به گرایش های زبان و ادبیات فارسی اضافه شده است. این گرایش به بررسی پایداری در متون ادبی کلاسیک و معاصر می پردازد.دانشگاه سمنان در این گرایش توصیه می‌شود.

 

۳٫گرایش ادبیات تطبیقی:

این گرایش هم گرایشی جدید است که به یکسان سازی و تطابق ادبیات فارسی و ادبیات عرب،انگلیس،فرانسه و…. می پردازد.

 

۴٫گرایش ادبیات کودک و نوجوان:

در این گرایش بیشتر به نحوه ی برقراری ارتباط با کودکان و بررسی زبان شناسی ادبیات کودکان پرداخته می‌شود.قطب این گرایش دانشگاه شیراز است.

 

۵٫ادبیات عامه:

در این ادبیات به ادبیات معنوی و فرهنگی یک جامعه می پردازد که یکی از بزرگترین میراث های یک جامعه و فرهنگ آن می باشد.قطب این گرایش دانشگاه تربیت مدرس تهران است.

 

۶٫ادبیات روایی:

ادامه ی رشته ی ادبیات داستانی است و با رویکرد داستانی و روایی به خوانش متون می پردازد، تئوری های روایت و متون روایی فارسی از بن مایه های این گرایش است.قطب این گرایش دانشگاه خوارزمی است.

۷٫ادبیات معاصر:

در این گرایش ادبیات به گذشتگان و سیر و تحول تاریخ رسمی آن پراخته می شود و تمامی جوانب ابیات یک فرهنگ از بدو شروعش مورد نقد و بررسی قرار می گیرد

۸٫نظریه و نقد ادبی:

در این شاخه از ادبیات به نقد و تحلیل تاریخ ادبیات پرداخته می شود و سیر تکاملی آن مورد نقد و بررسی قرار می گیرد.تئوری ها،مکتب ها و شیوه های نقد ادبی از منابع این گرایش است و بخاطر انگلیسی زبان بودن بیشتر منابع دست اول این گرایش،به دانشجویانی که زبان انگلیسی قویی دارند توصیه می شود. دانشگاه تربیت مدرس تهران در این گرایش حرف اول را می زند.

 

۹٫ویرایش و نگارش:

در این شاخه از ادبیات به ویراستاری و نگارش متون ادبی پرداخته می شود و افرادی که در انتخاب رشته خود این رشته را انتخاب کرده اند باید حوصله و  صبر بالایی در ویراستاری به خرج می دهند.

 

۱۰٫زبان و ادبیات فارسی محض(بدون گرایش):

مانند سال های گذشته منابع ارشد ادبیات مورد بررسی و خوانش قرار میگیرند.

 

برای انتخاب رشته و گرایش چند مورد باید مورد توجه قرار گیرد.اولین مورد علاقه ی داوطلب است، داوطلب ابتدا باید برای خود مشخص کند که در چه زمینه ای علاقه دارد.امکان دارد یک نفر به ادبیات معاصر علاقه مند باشد و دیگری به ادبیات کلاسیک.داوطلب برای ادامه ی تحصیل باید علاقه مندی خود را مشخص کند و سپس به انتخاب گرایش بپردازد.

موضوع بعدی آینده ی شغلی و تحصیلی است؛داوطلب باید با تحقیق فراوان برای آینده ی شغلی خود برنامه بریزد و با توجه به این برنامه به انتخاب گرایش بپردازد.

علاوه بر این موضوع آینده ی تحصیلی هم ملاک قرار می‌گیرد. باید توجه داشت که اگر کسی قصد ادامه ی تحصیل در مقطع دکتری را داشته باشد،باید در کنکور دکتری منابع ادبیات محض را امتحان بدهد، حال اگر در مقطع ارشد در یکی از گرایش های معرفی شده تحصیل کند،هنگام کنکور باید از منابع ادبیات محض مدد بگیرد.این مشکل برای دانشجویان ادبیات داستانی در مقطع کارشناسی برای کنکور ارشد پیش آمده، پس یکی دیگر از ملاک های انتخاب گرایش هم آینده ی تحصیلی است.

و دیگر موضوع،رتبه،شهر و دانشگاه مورد نظر داوطلب است؛ممکن است داوطلبی خواهان تحصیل در محلی خاص باشد و آن محل فقط یکی از گرایش ها را برای ارائه داشته باشد.پس این موضوع هم قابل توجه است.

امید است که داوطلبان با کوشش و آگاهی فراوان بهترین انتخاب را داشته باشند.